Električková doprava v hornosliezskej konurbácii

Električková doprava v hornosliezskej konurbácii je najväčší električkový systém v Poľsku a jeden z najväčších na svete. Električky tu obsluhuje celkom 13 miest (Będzin, Bytom, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katovice, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice a Zabrze) v hornosliezskej priemyselnej aglomerácii (GOP)[1], kde žijú asi dva milióny ľudí. V súčasnosti (2018) tu jazdí 31 električkových liniek, ktoré prevádzkuje akciová spoločnosť Tramwaje Śląskie. V roku 2015 bolo v prevádzke 169 km tratí.[2] Rozchod koľají je štandardný 1 435 mm, počet vozňov približne 336. Vozňový park je tvorený predovšetkým električkami Konstal 105Na (celkom asi 91 vozňov), ktoré boli dodávané od roku 1979.

Električková doprava v hornosliezskej konurbácii
Električka Pesa Twist v Katoviciach
Električka Pesa Twist v Katoviciach
Základné údaje
ŠtátPoľsko Poľsko
Mestohornosliezská konurbácia
PrevádzkovateľTramwaje Śląskie
Súčasť IDSZarząd Transportu Metropolitalnego
Zahájenie prevádzky27. mája 1894
Zahájenie elektrickej prevádzky1898
Trakcia1894 – 1898 parná
od 1898 elektrická
Infraštruktúra
Prevádzková dĺžka tratí181 km
Rozchod koľaje1435 mm
Napätie660 V DC
Vozovne4
Prevádzka
Počet liniek32
Počet vozňov336
Mapa siete
Schéma električkových tratí
Schéma električkových tratí
Logo Wikimedia Commons multimediální obsah na Commons

Históriu miestnej električkovej dopravy možno datovať do roku 1894, kedy 27. mája bola sprevádzkovaná úzkorozchodná (neobvyklý rozchod 785 mm) medzimestská parná dráha spájajúca Piekary Śląskie a Bytom. O štyri roky bola táto dráha predĺžená do Gliwic a elektrifikovaná. Prvá trať normálneho rozchodu 1 435 mm bola postavená v roku 1912 v Katoviciach.[3]

Linka Trasa Počiatočná
zastávka
Konečná
zastávka
Dĺžka Počet
zastávok
Miesta Vozovňa
0   Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia Katowice Plac Wolności 6,05 km 13 Chorzów, Katowice Zawodzie [4]
1   Gliwice Zajezdnia Chebzie Pętla 12,60 km 22 Gliwice, Zabrze, Ruda Śląska Gliwice [5]
3   Mikulczyce Pętla Makoszowy Pętla 10,60 km 21 Zabrze Gliwice [6]
4   Gliwice Zajezdnia Zaborze Pętla 7,85 km 16 Gliwice, Zabrze Gliwice [7]
5 Bytom Plac Sikorskiego Zaborze Pętla 16,60 km 27 Zabrze, Bytom Gliwice, Stroszek [8]
6 Łagiewniki Zajezdnia Brynów Pętla 14,20 km 28 Bytom, Chorzów, Katowice Zawodzie [9]
7   Bytom Plac Sikorskiego Zawodzie Zajezdnia 19,30 km 41 Bytom, Świętochłowice, Chorzów, Katowice Zawodzie, Stroszek [10]
9   Bytom Plac Sikorskiego Chorzów Rynek 17,35 km 33 Bytom, Ruda Śląska, Świętochłowice, Chorzów Stroszek [11]
11   Chebzie Pętla Katowice Plac Miarki 14,00 km 29 Ruda Śląska, Świętochłowice, Chorzów, Katowice Gliwice, Zawodzie [12]
13   Siemianowice Plac Skargi Katowice Plac Wolności 6,45 km 12 Siemianowice Śląskie, Katowice Zawodzie [13]
14   Brynów Pętla Mysłowice Dworzec PKP 15,40 km 33 Katowice, Mysłowice Zawodzie [14]
15   Katowice Plac Wolności Zagórze Pętla 14,60 km 29 Katowice, Sosnowiec Będzin [15]
16   Wełnowiec Plac Alfreda Brynów Pętla 8,55 km 18 Katowice Zawodzie [16]
17   Chebzie Pętla Chorzów Rynek 11,65 km 24 Ruda Śląska, Świętochłowice, Bytom, Chorzów Gliwice [17]
19 Łagiewniki Zajezdnia Katowice Plac Wolności 10,05 km 20 Bytom, Chorzów, Katowice Stroszek, Zawodzie [18]
20   Chorzów Rynek Szopienice Pętla 16,55 km 36 Chorzów, Katowice Zawodzie [19]
21   Milowice Pętla Tworzeń Huta Katowice 22,85 km 44 Sosnowiec, Będzin, Dąbrowa Górnicza Będzin [20]
22   Czeladź Kombatantów Tworzeń Huta Katowice 15,80 km 27 Czeladź, Będzin, Dąbrowa Górnicza Będzin [21]
23   Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia Zawodzie Zajezdnia 10,40 km 24 Chorzów, Katowice Zawodzie [22]
24   Konstantynów Okrzei Osiedle Zamkowe Pęla 12,80 km 27 Sosnowiec, Będzin Będzin [23]
26 Mysłowice Dworzec PKP Sosnowiec Dworzec PKP 9,40 km 19 Sosnowiec, Mysłowice Będzin [24]
27 Kazimierz Górniczy Pętla Milowice Pętla 14,55 km 31 Sosnowiec Będzin [25]
28   Osiedle Zamkowe Pętla Gołonóg Podstacja Pętla 11,20 km 20 Będzin, Dąbrowa Górnicza Będzin [26]
30   Bytom Plac Sikorskiego Biskupice Pętla 7,60 km 13 Zabrze, Bytom Stroszek [27]
33   Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia Koszutka Słoneczna Pętla 5,90 km 13 Chorzów, Katowice Zawodzie [28]
36   Brynów Pętla Zawodzie Zajezdnia 8,05 km 19 Katowice Zawodzie [29]
38   Bytom Powstańców Śląskich Bytom Kościół św. Trójcy 1,35 km 5 Bytom Stroszek [30]
40   Chorzów Batory Zajezdnia Chorzów Rynek 3,65 km 10 Chorzów Zawodzie [31]
43   Chorzów Batory Zajezdnia Koszutka Słoneczna Pętla 7,80 km 17 Chorzów, Katowice Zawodzie [32]
46 Bytom Szkoła Medyczna Bytom Plac Sikorskiego 2,60 km 8 Bytom Bytom [33]
49   Bytom Stroszek Zajezdnia Bytom Plac Sikorskiego 7,55 km 16 Bytom Stroszek [34]

Vozňový park

upraviť

V hornosliezskej konurbácii je najrozmanitejší vozňový park električiek v Poľsku.

Obrázok Typ Počet vozidiel  
  Konstal N 2
  Konstal 105N 1
  Konstal 105Na 91
  Konstal 105N-2K 31
  Moderus Alfa HF 05 AC 2
  Moderus Alfa HF 11 AC/105NF S 45/30
  Konstal 111N 6
  Konstal 116Nd 17  
  Pesa Twist 30  
  SGP E1 20
  Düwag Pt8 12
  Düwag Ptm 3  
  Moderus Beta MF 16 AC BD 12  
 
Vozovňa Gliwice

Vozovne

upraviť

V systéme sa nachádzajú štyri električkové vozovne:

  • vozovňa Będzin,
  • vozovňa Katowice – Zawodzie,
  • vozovňa Bytom – Stroszek,
  • vozovňa Gliwice.

Referencie

upraviť
  1. Strategia działania KZK GOP 2008-2020. UCHWAŁA NR XCIV/50/2008 Zgromadzenia Komunikacyjnego Związku Komunalnego GOP w Katowicach z dnia 2 grudnia 2008 r [online]. kzkgop.com.pl, 4 lipca 2014. Dostupné online. (po poľsky)
  2. WOJTASZEK, Michał. Inwestycje w górnośląską sieć tramwajową. Technika Transportu S (Instytut Naukowo-Wydawniczy "TTS" Sp. z o.ozynowego), roč. 2015, čís. 6, s. 15 – 18. Dostupné online [cit. 2018-12-23].
  3. SOIDA, Krzysztof. Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego. Katowice : Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998. ISBN 83-85145-13-3. S. 37 – 38. (po poľsky)
  4. Trasa linii, tramwaj nr 0, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  5. Trasa linii, tramwaj nr 1, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  6. Trasa linii, tramwaj nr 3, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  7. Trasa linii, tramwaj nr 4, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  8. Trasa linii, tramwaj nr 5, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-10-25]. Dostupné online.
  9. Trasa linii, tramwaj nr 6, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-06-28]. Dostupné online.
  10. Trasa linii, tramwaj nr 7, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-14]. Dostupné online.
  11. Trasa linii, tramwaj nr 9, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-14]. Dostupné online.
  12. Trasa linii, tramwaj nr 11, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-12-12]. Dostupné online.
  13. Trasa linii, tramwaj nr 13, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  14. Trasa linii, tramwaj nr 14, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-08-23]. Dostupné online.
  15. Trasa linii, tramwaj nr 15, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  16. Trasa linii, tramwaj nr 16, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2016-01-11]. Dostupné online.
  17. Trasa linii, tramwaj nr 17, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-14]. Dostupné online.
  18. Trasa linii, tramwaj nr 19, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  19. Trasa linii, tramwaj nr 20, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-14]. Dostupné online.
  20. Trasa linii, tramwaj nr 21, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2016-01-11]. Dostupné online.
  21. Trasa linii, tramwaj nr 22, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  22. Trasa linii, tramwaj nr 23, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-06-10]. Dostupné online.
  23. Trasa linii, tramwaj nr 24, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  24. Trasa linii, tramwaj nr 26, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-02]. Dostupné online.
  25. Trasa linii, tramwaj nr 27, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-12-02]. Dostupné online.
  26. Trasa linii, tramwaj nr 28, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  27. Trasa linii, tramwaj nr 30, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-06-10]. Dostupné online.
  28. Trasa linii, tramwaj nr 33, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-06-10]. Dostupné online.
  29. Trasa linii, tramwaj nr 36, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-09-28]. Dostupné online.
  30. Trasa linii, tramwaj nr 38, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  31. Trasa linii, tramwaj nr 40, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2018-03-16]. Dostupné online.
  32. Trasa linii, tramwaj nr 43, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2014-05-15]. Dostupné online.
  33. Trasa linii, tramwaj nr 46, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2018-09-24]. Dostupné online.
  34. Trasa linii, tramwaj nr 49, KZK GOP [online]. rozklady.kzkgop.pl, [cit. 2015-09-28]. Dostupné online.

Literatúra

upraviť
  • SOIDA, Krzysztof. Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego. Katowice : Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998. ISBN 83-85145-13-3. (po poľsky)
  • SOIDA, Krzysztof; DANYLUK, Zbigniew; NADOLSKI, Przemysław. Tramwaje Górnośląskie Tom I. Rybnik : Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-931006-6-8. (po poľsky)

Iné projekty

upraviť

Tento článok je čiastočný alebo úplný preklad článku Tramvajová doprava v katovické aglomeraci na českej Wikipédii.