Cognomen (po latinsky dosl. súmeno, pl. cognomina) bola tretia časť rímskeho mena (pozri nomen).

Pôvodne cognomina charakterizovala svojho nositeľa podľa určitého typického znaku (napr. cicero cícer), neskôr sa však dedili v rámci rodu (gens); cognomen zvyčajne preberal najstarší syn. Pretože cognomen slúžilo predovšetkým na rozlíšenie jednotlivých osôb, môžeme ho považovať za akéhosi predchodcu nášho priezviska, ktoré sa však v Európe objavuje až v 18. storočí.

Prepustení otroci si ako cognomen dávali svoje dovtedajšie meno; praenomen a nomen gentile však dostávali od svojho pána.

Od cognomen sa odlišuje agnomen, teda prídavné meno, ktoré označovalo svojho nositeľa na základe jeho (vojenských) úspechov (napr. Africanus, Germanicus).

Zoznam známych rímskych cognominaUpraviť

AUpraviť

Abercius – Abito – Acacius – Acaunus – Achaicus – Acilianus – Adauctus – Adepphius – Adjutor – Adranos – Adventus – Aeacus – Aebutus – Aemilianus – Afer – Agaptus – Agatopus – Agelastus – Agorix – Agricola – Agrippa – Agustalis – Ahala – Ahenobarbus – Albanus – Albinius – Albinus – Alethius – Allectus – Aloysius – Aluredes – Alypius – Amandus – Amantius – Ambrosius – Amor – Amphion – Anatolius – Ancus – Andronicus – Angelus – Antius – Anullinus – Apelles – Apellinus – Aper – Apollonarius – Aquila – Aquilius – Aquillius – Aratus – Arcadius – Arcavius – Archarius – Arius – Armiger – Arminus – Arpagius – Arrianus – Arruntius – Aruns – Arvina – Asellio – Asina – Asprenas – Asprenus – Assanius – Audaios – Audens – Augendus – Augurnus – Augurius – Augustalis – Augustanus – Augustus – Auila – Aurelianus – Ausonius – Auspex – Auxentius – Auxientius – Auxilius – Avienus – Avitus

BUpraviť

Balbillus – Balbus – Balduinus – Bambalio – Bamballio – Banquerius – Barbatus – Baro – Bassus – Bato – Belenus – Belisarius – Bellator – Belletor – Bellicus – Bellus – Bestia – Betto – Bibaculus – Bibulus – Bitucus – Blandus – Bodenius – Bolanus – Bonifatius – Bonosus – Bonus – Bradua – Brocchus – Bromidus – Bruccius – Brucetus – Bruscius – Brutus – Bubo – Buccio – Bulla – Burcanius – Burrus – Buteo

CUpraviť

Caecilianus – Caecina – Caecus – Caelistis – Caelestius – Caelianus – Caelinus – Caepio – Caerellius – Caesar – Calacicus – Calatinus – Caldus – Calenus – Calerus – Caletus – Caligula – Callisunus – Calogerus – Calpornius – Calpurnianus – Calpurnis – Calvinus – Calvus – Camerius – Camillus – Campanus – Candidianus – Candidus – Candidius – Canio – Canisius – Cantaber – Capito – Capiton – Caprarius – Caracturus – Carantus – Carbo – Carinus – Carisius – Carius – Carnifex – Carus – Casca – Cassianus – Castinus – Castorius – Castus – Catianus – Catilina – Cato – Catonius – Catullus – Catulus – Catus – Cecilianus – Celatus – Celer – Celsus – Cenaeus – Cencius – Censorinus – Censorius – Centumalus – Cerialis – Cerinthus – Cerularius – Cervianus – Cervidus – Cethegus – Chlorus – Christianus – Cicero – Cico – Cimber – Cinna – Cinnianus – Cita – Cittinus – Civilis – Clarus – Classicianus – Claudianus – Clemens – Clement – Clodian – Clodianus – Cogitatus – Colias – Collatinus – Columbanus – Columella – Comes – Comitianus – Comitinus – Commidius – Commidus – Commius – Commodus – Concessus – Congrio – Constans – Constantius – Corbulo – Cordus – Cornix – Cornutus – Corvinus – Corvus – Cosmas – Cotentinus – Cotta – Crassus – Cremutius – Crescentius – Cresces – Crispian – Crispin – Crispus – Crito – Crotilo – Cucuphas – Culleolus – Cumanus – Cunobarrus – Cupitas – Curio – Cyprianus – Cyprias – Cyricus

DUpraviť

Dacien – Dagwalus – Dalmatius – Dama – Damasippus – Damasus – Damian – Dannicus – Dardanius – Dardanus – Decentius – Decianus – Decmitius – Decmus – Dexion – Dexippus – Didicus – Dignus – Dio – Diocletianus – Diocourides – Disertus – Docilinus – Docilus – Dolabella – Dominicus – Domitianus – Donatianus – Donatus – Donicus – Dorotheus – Drusillus – Drusus (ve spojení s gens Claudia) – Dubitatius – Dulcitius – Durio – Durus – Duvianus

EUpraviť

Eborius – Eburnus – Ecdicius – Eclectus – Egbuttius – Egnatius – Elerius – Eliphas – Elpidius – Elvorix – Emeritus – Encratis – Ennecus – Ennius – Ennodius – Eonus – Epidianus – Epimachus – Epolonius – Erasinus – Esdras – Eudomius – Eudoxius – Eugenius – Eugenus – Eulogius – Eumenius – Eunapius – Euphemius – Eustacius – Eutherius – Evodius – Excingus – Exsupereus – Exuperantius – Exupertus

FUpraviť

Fabianus – Fabillus – Facilis – Fadus – Fagus – Falco – Falconius – Falx – Famia – Familiaris – Fastidius – Faustillus – Faustinianus – Faustinius – Faustus – Faventinus – Felicissimus – Felissimus – Felix – Ferentinus – Ferreolius – Festus – Fidelis – Figulus – Fimbria – Fimus – Firminus – Firmus – Flaccus – Flavian – Flavianus – Flavillus – Flavinus – Florens – Florentius – Florianus – Florus – Forianus – Fortunatus – Fraucus – Fredisius – Frigidian – Frontalis – Frontinus – Fronto – Fructosis – Frugi – Frugius – Frumentius – Fullofaudes – Fulvianus – Furius – Fuscinus – Fuscus

GUpraviť

Gaianus – Gaius – Gala – Galarius – Galenus – Galerus – Gallio – Gallus – Galvisius – Garilianus – Gaurus – Gavros – Gavrus – Gelasius – Gellius – Gemellus – Geminianus – Generidus – Genesius – Genialis – Gennadius – Gerardus – Germanus – Germanicus – Gessius – Geta – Getha – Glabrio – Glaucia – Globulus – Gluvias – Glycia – Gordian Gordianus – Gordio – Gorgonius – Gracchus – Gracilis – Gratian – Gratidianus – Grattus – Gregorius – Grumio – Gualterus – Gryllus

HUpraviť

Habitus – Hadrianus – Hardalio – Haterius – Helvius – Herculius – Herenus – Herma – Hermina – Hesychius – Hiberus – Hilario – Hilaris – Hilarius – Hirpinius – Hirrus – Homullus – Honoratus – Horatius – Hortensis – Hortensius – Hortensus – Hosidius – Humilus – Hybrida

IUpraviť

Iacomus – Igennus – Ignatius – Indaletius – Indus – Ingenuus – Ingenvinus – Iocundus – Iovinus – Irenaeus – Isatis – Isauricus – Italicus – Ivmarus – Ianuarius – Iavolenus – Iovinianus – Iovinus – Iovius – Iuba – Iulian – Iulianus – Iuncinus – Iuncus – Iunianus – Iustianus – Iustinianus – Iustinus – Iustus – Iuvenlis

KUpraviť

Kaeso (alebo Caeso, gens Fabia)

LUpraviť

Lactantius – Laeca – Laenas – Laetinianus – Laevinus – Larcius – Lartius – Lateranus – Latinius – Laurentius – Leddicus – Lentullus – Lentulus – Leon – Leontius – Lepidus – Lepontus – Leptis – Libanius – Liberalis – Libo – Licinianus – Licinius – Ligur – Ligustinus – Limetanus – Linus – Litorius – Littera – Litumaris – Livianus – Livigenus – Longinus – Lovernianus – Lovernius – Lucan – Lucanus – Lucianus – Lucilianus Lucretius – Luctacus – Lucullus – Lunaris – Luonercus – Lupercus – Lupicinus – Lupinus – Lupis – Lurco – Lurio – Lutherius – Lutorius

MUpraviť

Maccalus – Macrinus – Macro – Macrobius – Mactator – Maecenus – Maecius – Magnentius – Magnus – Magunnus – Maius – Major – Malchus – Mallus – Maltinus – Mancinus – Manlius – Mansuetus – Marcallas – Marcellinus – Marcellus – Marcialis – Marcipor – Margarita – Marinianus – Marinus – Maritialis – Maritimus – Marius – Maro – Marsallas – Marsicus – Marsus – Marsyas – Martial – Martialis – Martianus – Martinus – Martius – Martyrius – Marullinus – Marullus – Maternus – Matho – Mauricius – Maursus – Maximian – Maximianus – Maximinius – Maximinus – Maximus – Medullinus – Megellus – Melissus – Melitus – Mellitus – Melus – Meminius – Memmius – Memor – Mercator – Mercurialis – Mercurinus – Merula – Messala – Messor – Metellus – Metilius – Metunus – Micianus – Mico – Micon – Milonius – Minervalis – Minianus – Minicianus – Moderatus – Molacus – Momus – Montanus – Montaus – Mordanticus – Mucianus – Muco – Muncius – Murena – Mus – Musa – Musicus – Mutilus – Mutius

NUpraviť

Nabor – Naevius – Narcissus – Narses – Nasica – Naso – Natalinus – Natalis – Naucratius – Nazarius – Nectaridus – Nelius – Nemesianus – Nemnogenus – Neneus – Nennius – Nepos – Nero – Nertomarus – Nerva – Nicasius – Nicetius – Nigellus – Niger – Nigidius – Nigrinus – Niraemius – Nolus – Nonius – Noster – Novation – Novellius – Numerianus – Numonis

OUpraviť

Oceanus – Octavian – Octavianus – Octobrianus – Olennius – Olympicus – Opilio – Opimius – Opis – Optatus – Orientalis – Orientius – Orissus – Orosius – Osterianus – Otho – Ovinus

PUpraviť

Pacatianus – Pachomius – Pacuvianus – Paenula – Paetinus – Paetus – Palicamus – Pamphilius – Panaetius – Pansa – Pantensus – Pantera – Panthera – Papinian – Papus – Paratus – Parnesius – Pascentius – Pastor – Paterculus – Paternus – Patiens – Patricius – Paulinus – Paullus – Pavo – Pelagius – Pennus – Peregrinus – Perennis – Perpenna – Perperna – Pertacus – Pertinax – Petasius – Petreius – Petronax – Petrus – Philippus – Photius – Pictor – Pilatus – Pilus – Pinarius – Piso – Pius – Placidus – Planta – Plautis – Plautius – Plautus – Pleminius – Pollienus – Pollio – Polus – Polybius – Pompolussa – Pomponius – Poplicola – Porcus – Porphyrius – Postumianus – Postumus – Potitus – Praetextus – Prilidianus – Primanus – Primulus – Primus – Prisca – Priscian – Priscillian – Priscillianus – Priscus – Probus – Processus – Proceus – Proculus – Procyon – Profuterius – Propertius – Protacius – Protus – Proxsimus – Publianus – Publicola – Publicus – Pudens – Pudentius – Pulcher – Pulcherius – Pullus – Pusinnus – Pustula

QUpraviť

Quartinus – Quarto – Quatruus – Quentin – Quietus – Quintilianus – Quintilius – Quintillius – Quintillus – Quiriac – Quiricus – Quirinalis

RUpraviť

Ramio – Ramirus – Ravilla – Reburrus – Receptus – Rectus – Regillus – Reginus – Regulus – Remigius – Remus – Renatus – Respectus – Restitutus – Rex – Ripanus – Rogatus – Rogelius – Romanus – Romulianus – Romulus – Roscius – Rufinianus – Rufinus – Rufrius – Rufus – Rullus – Ruricius – Ruso – Rusticus – Rutilianus

SUpraviť

Sabellius – Sabinianus – Sabinus – Sacerdos – Saenus – Salinator – Salonianus – Saloninus – Salonius – Salvian – Salvianus – Salvius – Sanctus – Sandilianus – Sanga – Sarimarcus – Sarrius – Saturninus – Saunio – Scaevola – Scapula – Scaro – Scato – Scaurus – Schlerus – Scipio – Scribonianus – Scrofa – Sebastianus – Secundas – Segestes – Sejanus – Sellic – Seneca – Senecianus – Senecio – Senilis – Senna – Senopianus – Sentius – Septimianus – Sergius – Seronatus – Serranus – Sertorius – Servanus – Servatius – Servilius – Seuso – Severlinus – Severus – Sevso – Siculus – Sidonius – Sigilis – Silanus – Silius – Silo – Silus – Silvanus – Similis – Simo – Simplex – Simplicianus – Siricus – Sisenna – Sisinnius – Sita – Sollemnis – Sorex – Sorio – Sosius – Sotericus – Soulinus – Sparticus – Spendius – Speratus – Statius – Stichus – Strabo – Sudrenus – Suilius – Sulinus – Sulla – Sulpicius – Super – Superbus – Superstes – Sura – Surinus – Surius – Surus – Sylla – Sylvian – Sylvius – Symmachus – Symphorian – Sympronian – Synistor – Synnodus

TUpraviť

Tacitus – Taenaris – Tancinus – Tanicus – Tarquinius – Tarsicius – Tasius – Tatian – Taurinus – Telesinus – Terenteianus – Tertius – Tertullian – Tertullianus – Tertulus – Tetricus – Tetullianus – Thrasea – Tiberillus – Tiberinus – Tibullus – Tiburs – Tiburtius – Ticinius – Titianus – Titillus – Torquatus – Toutius – Traianus – Trailus – Tranio – Tranquillus – Trebellius – Trebius – Trebonianus – Tremerus – Tremorinus – Trenico – Trenus – Triarius – Trifer – Triferus – Trimalchio – Trogus – Trupo – Tuccianus – Tuditanus – Tullas – Turibius – Turpilianus – Turpilinus – Turpilias – Tuticanus – Tutor – Typhoeus – Tyranus

U/VUpraviť

Ulfila – Ulixes – Ulpianus – Umbonius – Urbicus – Ursacius – Ursinus – Ursus – Uticensis – Vala – Valens – Valentinian – Valentinus – Valerian – Valerianus – Valgus (Gens Quintia) – Varialus – Varro – Varus – Vatia – Vedrix – Vegetius – Velius – Velus – Venantius – Venator – Ventor – Venustinius – Vepgenus – Veranius – Verecundus – Verinus – Verres – Verrucosis – Verullus – Verulus – Verus – Vespasianus – Vespillo – Vestinus – Vestorius – Vetranio – Vettonianus – Veturius – Viator – Vibennis – Vibius – Vibullius – Victor – Victorinus – Victricius – Vincentius – Vindex – Vinicianus – Virginius – Viridio – Virilis – Virnius – Vitalinus – Vitalion – Vitalis – Vitoricus – Vitulus – Vitus – Vocula – Volturcius – Volusenus – Volusianus – Vonones – Vopiscus – Voteporix – Vulso

ZUpraviť

Zeno – Zoilus – Zosimus

Pozri ajUpraviť